50. rocznica wstąpienia na tron Jej Wysokości Królowej Danii Małgorzaty ll
14 stycznia 1972 r. zmarł król Fryderyk IX, a na tronie zastąpiła go królowa Małgorzata II. Od pół wieku reprezentuje ona Danię, a jej popularność wśród Duńczyków jest ogromna. W wieku 13 lat życie księżniczki Margrethe zmieniło się diametralnie. Do tej pory nie miała ona prawa do następstwa tronu po swoim ojcu, co wynikało z ówczesnego duńskiego prawa konstytucyjnego.
Jednak w 1953 r. znowelizowano ustawę o sukcesji, która przyznała kobietom prawo do sukcesji tronu duńskiego, jednak dopiero w drugiej kolejności. Po ogłoszeniu wstąpienia na tron 14 stycznia 1972 r. JKM Królowa Małgorzata II została pierwszym duńskim władcą na mocy nowej ustawy o sukcesji.
Ustawa o sukcesji została ponownie zmieniona w 2009 roku, kiedy to wprowadzono pełną równość w sukcesji do tronu. Oznacza to, że najstarsze dziecko regenta - bez względu na płeć - dziedziczy tron (tzw. primogenitura).
Głowa państwa od 50 lat
Z dewizą "Pomoc Boga, miłość ludu. Siła Danii" w styczniu 2022 r. Jej Wysokość Królowa Małgorzata II będzie pełnić funkcję głowy państwa Danii, Wysp Owczych i Grenlandii przez pół wieku. Po 50 latach spędzonych na tronie Królowa jest drugim najdłużej urzędującym monarchą w historii Danii - ustępuje jedynie królowi Chrystianowi IV, który zasiadał na duńskim tronie przez 60 lat.
Gdy 15 stycznia 1972 r. królowa Małgorzata została ogłoszona królową, bardzo przeżyła stratę swojego kochającego ojca, króla Fryderyka IX. Mimo to pokazała siłę, wychodząc na balkon
w Christiansborgu na oczach tysięcy ludzi. Z balkonu wyraziła ogromny żal rodziny: „Mój ukochany ojciec, nasz król, nie żyje
i wielki smutek ogarnął nas wszystkich. Jednak w największym bólu pozostaję moja matka”
Jej Wysokość i naród
Dziś duńska monarchia cieszy się szerokim poparciem społecznym. Nie zawsze jednak tak było. Gdy królowa wstąpiła na tron w 1972 roku, tylko 42 procent Duńczyków opowiadało się za utrzymaniem monarchii. Z biegiem lat poparcie Duńczyków dla domu królewskiego stopniowo rosło. Dziś 84 procent Duńczyków popiera duński dom królewski w wysokim lub umiarkowanym stopniu. Tym samym duńska monarchia należy do najbardziej popularnych w Europie. Duńska monarchia jest jedną
z najstarszych monarchii na świecie i sięga czasów pierwszych królów wikingów władających Danią ponad 1000 lat temu.
Dania - monarchia konstytucyjna
Dania jest krajem demokratycznym i posiada monarchię konstytucyjną, co oznacza, że monarcha nie może samodzielnie podejmować działań politycznych i nie wyraża żadnych opinii politycznych. Na przykład, mimo że królowa podpisuje wszystkie ustawy parlamentarne, wchodzą one w życie dopiero po ich kontrasygnowaniu przez ministra gabinetu, a królowa musi przez cały czas zachowywać się lojalnie wobec rządu będącego
u władzy.
W czasie panowania królowej Dania miała dziewięciu premierów
i 24 rządy. Pierwszym premierem był Jens Otto Krag, który w 1972 r. ogłosił królową regentką.
Do głównych zadań Królowej należy reprezentowanie Danii za granicą i pełnienie funkcji głowy państwa w kraju. W praktyce oznacza to że królowa jest zapraszana do składania wizyt w całej Danii oraz do udziału w wydarzeniach i uroczystościach publicznych. Mogą to być otwarcia wystaw, udział w obchodach rocznicowych, przemówienia podczas imprez, a także patronat nad wieloma organizacjami i społecznościami, które wiele znaczą dla lokalnych społeczności w całej Danii. Królowa często sama organizuje duże imprezy, takie jak wigilie noworoczne, urodziny, koncerty i przyjęcia.
Królowa reprezentuje również Danię oficjalnie za granicą.
W czasie swojego panowania królowa przewodniczyła dotychczas 54 wyjazdowym i 58 przyjazdowym wizytom państwowym. Pierwsze wizyty miały miejsce w 1973 r., kiedy to królowa złożyła inauguracyjną wizytę w Szwecji, Norwegii, Finlandii i Islandii. Od tego czasu królowa odwiedziła wiele miejsc, takich jak Irlandia, Chiny, Holandia, Argentyna, Francja i Japonia. Ostatnia wizyta państwowa miała miejsce w Niemczech w listopadzie 2021 r.,
w której uczestniczyli JKM Królowa i JKM Książę.
Jedyną oficjalną wizytę w Polsce odbyła w roku 1993 r. na zaproszenie Prezydenta Lecha Wałęsy.
Kiedy duńskie delegacje biznesowe odwiedzają kraje zagraniczne, członkowie rodziny królewskiej często uczestniczą w nich jako szefowie delegacji, wspierając w ten sposób możliwości eksportowe duńskich produktów i usług.
Monarchini o różnych talentach i zainteresowaniach
Królowa Małgorzata ma głębokie zamiłowanie do sztuki
i archeologii. Po zdaniu egzaminu z filozofii na Uniwersytecie Kopenhaskim w 1960 r., królowa studiowała archeologię na Uniwersytecie Cambridge w Anglii w latach 1960-1961 i uzyskała dyplom z archeologii prehistorycznej. Królowa uczestniczyła
w niezliczonych wykopaliskach w kraju i za granicą. Jako młoda księżniczka, pod koniec lat 50-tych XX w. Królowa była na wykopaliskach we Włoszech ze swoim dziadkiem, szwedzkim królem Gustawem VI Adolfem. Król i księżniczka wspólnie interesowali się archeologią.
Królowa Małgorzata II jest również wszechstronną artystką, zajmującą się projektowaniem kostiumów, scenografią, ilustracjami, tkaninami kościelnymi, dekoracjami, haftami
i malarstwem. Wiele z jej prac artystycznych było prezentowanych w ramach wystaw w Danii i za granicą. Królowa malowała przez większość swojego życia i używa głównie farb akrylowych. Ponad osiem razy Królowa była częścią zespołu artystycznego odpowiedzialnego za przedstawienie baletowe w Tivoli. W 2021 r. również zaprojektowała kostiumy i scenografię dla „Królowej Śniegu” w Tivoli.
Prace artystyczne Królowej są reprezentowane w następujących muzeach sztuki: Statens Museum for Kunst (Narodowa Galeria Danii), ARoS Aarhus Art Museum oraz Køge Art Gallery Sketch Collection (szkice do tekstyliów kościelnych).
Ingahild Grathmer
Kiedy królowa Margrethe była jeszcze księżniczką, podczas studiów w Anglii stworzyła piękne ilustracje do bestsellera Tolkiena "Władca Pierścieni".
Ówczesna księżniczka Margrethe używała pseudonimu "Ingahild Grathmer" i wysłała swoje interpretacje scen z książki do Tolkiena na początku lat 70-tych. Tolkien zazwyczaj nie życzył sobie, by artyści ilustrowali jego dzieła, gdyż zachęcał czytelników do tworzenia własnych obrazów opowieści w swoich głowach. Jednak, gdy Tolkien zmarł w 1973 roku, znaleziono kilka czarno
-białych rysunków z napisanymi na nich pochlebnymi uwagami. Były to rysunki Ingahild Grathmer. Tolkien był zafascynowany tajemniczym projektem i faktem, że nie przedstawiono na nich żadnych postaci.
Władca Pierścieni z ilustracjami Królowej został wydany po raz pierwszy w 1977 roku, a następnie ponownie w 2001 i 2021 roku.
Więcej informacji na temat Królowej i Rodziny Królewskiej www.kongehuset.dk/en